Lees meer over: Data & Digitalisering


Beste meneer Rutte, big data in het onderwijs… (1/5)

…is trending, maar wat kunt u daarmee in de onderhandelingen over de formatie van het nieuwe kabinet?

De VVD stelt in haar verkiezingsprogramma dat ons onderwijs “tot de top van de wereld behoort”. “Om de kwaliteit van het onderwijs hoog te houden, moet het meebewegen met ontwikkelingen in de samenleving”. De VVD benoemt daarbij in het basis- en voortgezet onderwijs onder meer de meerwaarde van “digitale hulpmiddelen” en het belang van “digitale vaardigheden”.

Internet giganten zoals Apple, Facebook, Google en Microsoft hebben het afgelopen decennium een enorme invloed gekregen op onze maatschappij. Hun smartphones, laptops en apps zijn inmiddels doorgedrongen tot in de klaslokalen. De toekomst van deze bedrijven zit echter in de informatie die zij vergaren van hun gebruikers, deze wordt via advertentie inkomsten ten gelde gemaakt. Daarvoor maken deze bedrijven gebruik van (big) data analytics: technieken om bijvoorbeeld verborgen patronen, onbekende correlaties en gedragingen uit grote en gevarieerde datasets te halen.

Klinkt het niet logisch dat ons onderwijs, waarin we mensen opleiden voor een wereld waarin data niet weg te denken is, zelf ook gebruik maakt van de mogelijkheden die (big) data biedt?

Begrijp me niet verkeerd: ik heb het dan niet over het ongebreideld verzamelen en doorverkopen van informatie. Ik heb het wel over het gebruik van beschikbare informatie die leeropbrengsten kan verhogen, in de veilige omgeving die onze onderwijssector biedt, binnen de strikte kaders die de Nederlandse wet daaraan verbindt.

Bij (big) data analytics in het onderwijs kun je aan veel aspecten denken. Voorbeelden zijn adaptief toetsen waarbij leerlingen, door een analyse op hun eerdere toetsresultaten (data), toetsen krijgen die passen bij hun niveau. Ook kan door data analytics voorspeld worden welke leerlingen de grootste kans hebben om te blijven zitten, of zelfs het onderwijs definitief te verlaten. Data analytics in het onderwijs, aangevuld met domeinkennis van docenten, bieden mogelijkheden voor beter (en gerichter) onderwijs.

Mijn tips voor u, meneer Rutte

De VVD kan het basis- en voortgezet onderwijs helpen op topniveau te blijven, door op het gebied van digitale ontwikkelingen:
1. Kennis en ervaring van data-analyse op alle niveaus in het onderwijs te stimuleren. Een deskundig aanspreekpunt binnen scholen, met een laagdrempelige toegang voor docenten kan helpen. In de regio Utrecht zijn goed ervaringen opgedaan met de zogenaamde datacoach: een docent die weet hoe hij/zij beschikbare data kan gebruiken, zodat op basis van die data binnen de school beslissingen kunnen worden genomen en vernieuwingen kunnen worden doorgevoerd.
2. De informatie die de Inspectie van het Onderwijs vanuit haar controlerende taak verzamelt, en de ervaring met de analyses van die informatie, kan zij praktisch toepasbaar maken en delen met docenten en andere belanghebbenden.
3. Kennis over privacy en wetgeving is belangrijk voor het handhaven van de veilige omgeving die ons onderwijs biedt, binnen de sector groeit het bewustzijn van de gevolgen van digitalisering op privacy, maar we zijn er nog niet. Middels bijscholing kan de kennis in de sector worden vergroot.


In een serie van vijf blogs schetst Sander van Geest hoe (big) data in het onderwijs kan bijdragen aan de realisatie van de verkiezingsprogramma’s van VVD, CDA, D66 en GroenLinks. Elke week verschijnt er een blog aan één van de onderhandelaars, we sluiten af met een voorstel aan de formateur waarin alle partijen elkaar kunnen vinden. Lees ook de tweede blog gericht aan meneer Buma.