In het Interbestuurlijk Programma (IBP) zijn 9 maatschappelijke thema’s vastgesteld, van klimaat tot wonen en van (regionale) economie tot migratie. Ondertussen weten we dat bij het realiseren van elk van deze thema’s altijd een IT-component te vinden is. Maar ik denk dat het IT-component groter is dan voorheen en daarom de stelling gerechtvaardigd is dat ICT niet meer de business ondersteunt maar dat dé business ICT is, ofwel ICT bepaalt het succes van de business. In deze blog ga ik in op de verantwoordelijkheid rondom digitale vernieuwing en de opzet van het IT-fundament uw organisatie.
Op diverse maatschappelijke thema’s wordt geëxperimenteerd met nieuwe technologie. Sensoren in een IoT-netwerk die data verzamelen en die de organisatie direct met behulp van A.I-toepassingen analyseert in het kader van biodiversiteit, mobiliteit, lucht-, water- en bodemkwaliteit. Een ander voorbeeld is het opzetten van dataverzamelingen om veranderingen in energiegebruik op te merken. Belangrijk omdat we steeds meer gebruik maken van elektrische auto’s, zonnepanelen en nieuwe slimme warmtepompen en boilers. Allemaal noodzakelijk stappen om de energietransitie mogelijk te maken. Dit zijn slechts enkele voorbeelden van nieuwe technologie die ingezet worden om de negen beschreven maatschappelijke opgaven te realiseren.
Verantwoordelijkheid digitale vernieuwing verschuift naar business
De nieuwe mogelijkheden én de inzet van IT binnen de maatschappelijke thema’s zorgt ervoor dat de rol van dé business ten opzichte van de IT-afdeling verandert. Business managers moeten meer en meer IT-savvy zijn en beter in staat zijn kansen en mogelijkheden van technologie te zien en op basis hiervan keuzes te maken. De business managers moeten en zullen meer eigenaarschap van data, systemen en budgetten op zich nemen. Om dit te bereiken is een ontwikkeling naar meer digitaal leiderschap noodzakelijk. Een eerste stap hiertoe is het vergroten van kennis van digitalisering bij de business.
Maar het verschuiven van de verantwoordelijkheden heeft ook impact op de IT-organisatie. Zo leidt deze verandering tot nieuwe organisatievormen, verantwoordelijkheden en afspraken. We verkondigen bijvoorbeeld sinds jaar en dag dat eigenaarschap van IT-oplossingen bij de IT-afdeling hoort. Maar door de nieuwe ontwikkelingen komt het eigenaarschap van IT-oplossingen bij de business te liggen. Immers met de nieuwe technologie moet de business vormgeven aan de maatschappelijke ontwikkelingen.
Begin met de opzet het technologisch platform
Bovenstaande betekent niet dat we de IT-afdeling weer opsplitsen en over de business afdelingen verdelen. Juist het belang van een centrale IT-afdeling voor de organisatie zit hem in de realisatie van een organisatie breed technologisch platform. Dit platform moet alle basisvoorzieningen leveren waar de business om vraagt. Denk dan aan: toekomst vaste netwerkverbindingen, flexibele cloud-omgevingen, een integratieplatform waaraan de business applicaties koppelt én een dataplatform waarop data landt en de business data-analyses uitvoert met behulp van BI- en A.I.-oplossingen. Bij de realisatie van dit technologische platform mogen de interne en externe contractuele afspraken, processen, kostenbeheersing en het vaststellen van organisatie brede kaders niet vergeten worden.
Bovenstaande zorgt ervoor dat IT-afdelingen hun adviseurs meer en meer adviserend en als bewaker van integraliteit van de basisvoorzieningen kan inzetten. Niet alleen over de in te zetten techniek en koppelpunten, maar ook over de kosten die erbij horen. Zodoende kunnen de budgetten weer op de plek komen waar zij horen, bij de business. Uiteraard met uitzondering van de budgetten voor het in standhouden van het organisatie brede platform. Ook maakt deze adviesrol het mogelijk om bij de realisatie van nieuwe oplossingen in gecombineerde teams te werken waarin technologie en business samenwerken aan silo-overstijgende ontwikkelingen.
Weg naar IT-leiderschap en het IT-fundament
De aanwezigheid van het almaar belangrijker wordende I-component in de maatschappelijke thema’s zorgt ervoor dat de business niet meer kan zeggen dat het een IT-feestje is. De business moet juist nu digitaal leiderschap gaan tonen. Dit kan echter pas bereikt worden als de business voldoende IT-savvy is om zelf de juiste keuzes op het technologische IT-platform te maken. Het opleiden van het business management met masterclasses in IT-onderwerpen en goed IT-opdrachtgeverschap is hierbij een eerste stap.
Ook voor de IT-organisatie betekent het dat de IT-organisatie moet gaan bewegen van opleggen (de huidige situatie) naar uitleggen en uiteindelijk naar consultancy. We adviseren organisaties om na te denken over, en de architectuur van, het technologisch platform in kaart te brengen, met name de doelarchitectuur. Verder adviseren we organisaties om de huidige kosten van de IT-omgeving nu al inzichtelijk te maken.