Drieluik – 3: Waarom maken ICT projecten geen bouwtekeningen in AutoCad?

Afgelopen nazomer kwam het rapport Elias ‘naar grip op ICT’ uit om het probleem dat ICT-projecten niet op orde zijn aan te pakken. Het rapport geeft als belangrijke aanbeveling de oprichting van het BIT: Bureau ICT Toetsing. Het advies om een nieuw controle-instrument, het BIT, in het leven te roepen roept veel vraagtekens op. Binnen de geopperde aanbevelingen pleit VKA voor de positie en rol van een onafhankelijke Informatievoorzieningsarchitect. Naast deze rol is ook het gebruik van een visualisaties en modellen een kans om het project te dwingen in alle details na te denken over zaken als functionaliteit, haalbaarheid, schaalbaarheid, etc. Waarom gebruiken we in ICT projecten eigenlijk geen autocad om een bouwtekening te maken?

Het voorstel van VKA is om een samenhangend stelsel van drie aanbevelingen in te voeren. De aanbevelingen zijn gebaseerd op een drieluik van deskundigheid, onafhankelijkheid en transparantie.

De drie aanbevelingen zijn:

  1. Invoering van onafhankelijke Informatievoorzieningsarchitect
  2. Instelling van een Specialistenteam
  3. Visualisatie ICT-project

In deze blog leg ik uit hoe VKA de visualisatie van een ICT-project ziet en de vervolgstap Hoe nu verder. De punten 1 en 2 komen in twee separate blogs aan bod.

Visualisatie ICT-project

Rapportages van ICT-projecten kunnen onvoldoende doorgrondelijk zijn vanwege hun inhoudelijke specialisme en ingewikkeldheid. Opdrachtgevers en leden van de stuur-, project- en andere groepen kunnen moeite hebben om de dikwijls omvangrijke hoeveelheid informatie en alle aspecten die daarin aan de orde voldoende te doorzien.

Daarom is er een ontwikkeling gaande om door middel van visualisaties, artist impressions, illustraties en modellen een zichtbare en voor iedereen (ook leken) heldere voorstelling te geven van iets wat in gedachten bij het ontwerpen bestaat of in werkelijkheid wordt uitgewerkt dan wel in planning is om te worden gebouwd.

Visualisaties zijn te gebruiken als ontwerp en als communicatie instrument. Zij maken het mogelijk om overkoepelend inzicht te geven op welke wijzen de doelstellingen van het ICT-project gerealiseerd gaan worden, de werking van het systeem eruit zal gaan zien, en hoe de verbeteringen ingevuld gaan worden. Visualisaties kunnen helpen om het inzicht van de consequenties bij de besluitvorming te verduidelijken en helpt de beslissers bij hun oordeelsvorming. Tevens geeft het de mogelijkheid om in alle openheid de omgeving inzage te geven wat er gaande is.

Voor de Informatievoorzieningsarchitect en het Specialistenteam levert het werken met visualisaties een cruciale bijdrage om het pakket van eisen en de werking van het systeem goed scherp te krijgen. Het maken van visualisaties vraagt namelijk om een precisie in het uitwerken van datgene wat wordt bedacht en is daarmee een perfect instrument om het denk- en ontwikkelproces aan te scherpen.

Zoals bij het ontwerpen van gebouwen en inrichten van omgevingen 3D-visualisaties (driedimensionaal, diepte, breedte en hoogte) een goede voorstelling van zaken geven van de toekomstige situatie kan dat ook ten aanzien van het ontwerpen en bouwen van ICT-systemen en de werking daarvan. Om tot een structurele verbetering te komen zouden allerlei visualisaties onderdeel van het instrumentarium van het ICT-project moeten worden.

Ten slotte, de vervolgstap Hoe nu verder

ICT en informatica zijn nog jonge domeinen die volop in beweging en ontwikkeling zijn. Op veel plaatsen ontbreekt het nog aan kennis en kunde. De kloof tussen beleid en uitvoering komt op het gebied van ICT nog sterker naar voren. De perceptie bij ICT is groter dan de werkelijkheid van feiten. De drie kloven tussen a) kennis en kunde, b) beleid en uitvoering en c) perceptie en werkelijkheid, liggen in elkaars verlengde.

Als de veelheid van zaken en problemen die spelen op een rij worden gezet, dan kan het ICT-domein wel een impuls van vernieuwing gebruiken. Buiten het nemen van maatregelen om de aanpak van ICT-projecten te verbeteren, zou er een beweging ingezet moeten worden om een structurele verbetering op het gehele vakgebied op gang te brengen. De veranderingen die voortvloeien uit de voorgestelde aanbevelingen, komen niet vanzelf tot ontwikkeling.

Gedacht wordt aan initiatieven om overheid, bedrijfsleven en wetenschap in een partnership bijeen te brengen zodat gezamenlijk gewerkt kan worden aan de structurele vernieuwing. VKA zal hiervoor zelf ook aan de slag gaan en is beschikbaar om aan initiatieven mee te werken en daaraan een bijdrage te leveren.

Aan allerlei belanghebbenden wordt gevraagd het momentum aan te grijpen om een dergelijk initiatief op gang te brengen en het vakgebied Informatica en het bouwen van ICT-systemen op een hoger plan te brengen. Daar worden we met z’n allen beter van.

 

Doet u mee? Neem dan contact met mij op!

 

Lees ook Drieluik – 1: ICT projecten laat je slagen door kwaliteit van binnenuit! en Drieluik – 2: Ontwerp van een oplossing in AL haar details!